In juli 2010 stemde de gemeenetraad van Horst aan de Maas in om bij indiening van de aanvraag om bouwvergunning door het NGB de projectbesluitprocedure op te starten onder de voorwaarde dat, mochten de resultaten van de luchtmetingen, zoals die bij Grubbenvorst gaan plaatsvinden (permanent meetpunt) en/of de resultaten uit een landelijk onderzoek naar de gezondheidseffecten van de Intensieve Veehouderij op de omgeving daartoe aanleiding geven, de gemeente zich het recht voorbehoudt om de in gang gezette procedure af te breken en de bouwvergunning te weigeren. Inmiddels is de bouwvergunningsprocedure opgestart en is het landelijk onderzoek afgerond. Het fijnstofmeetpunt is vanaf eind oktober operationeel. Dit alles is aanleiding voor het College van B&W de GGD opdracht te geven om te onderzoeken hoe zich de conclusies uit het landelijk rapport verhouden tot de komst van het NGB, zodat een weloverwogen besluit genomen kan worden over de in gang gezette bouwvergunningsprocedure.

Het verkrijgen van een gedegen gezondheidsadvies van de GGD, met als basis de vertaling van het landelijk rapport naar de locatie NGB en de directe omgeving, inclusief de omliggende kernen Grubbenvorst, Lottum, Melderslo en Horst, waarbij het advies uitsluitsel dient te geven op de vraag of de komst van het NGB tot zodanige gezondheidsrisico's leidt in de directe omgeving en de omliggende kernen, dat vestiging van het NGB niet verantwoord is.

Argumenten
Van de GGD is een brief ontvangen waarin het gemeentebestuur geïnformeerd wordt over de uitkomsten van het landelijk onderzoek ‘Mogelijke effecten van intensieve veehouderij op de gezondheid van omwonenden’, dat op 21 juni 2011 is uitgebracht. Minister Schippers van VWS onderschrijft de conclusies van het onderzoek en heeft de Gezondheidsraad om advies gevraagd voor de ontwikkeling van een beoordelingskader. Naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek en de reactie daarop van de minister doet de GGD het gemeentebestuur een aantal concrete aanbevelingen (zie bijlage).

Advies op maat
In de brief geeft de GGD aan dat zij de gemeente al in een vroeg stadium van het proces kan adviseren hoe het aspect gezondheid mee te nemen in het kader van vergunningverlening en handhaving. Daarnaast kunnen zij ook pro-actief meedenken over in hoeverre het belang gezondheid bijvoorbeeld in het kader van de belangenafweging van ruimtelijke besluiten of bij het vaststellen van bestemmingsplannen voldoende is meegenomen. Naast een individuele toetsing van milieufactoren van een bedrijf is ook een totaalbeoordeling van milieu-, hinder- en risicofactoren in het gebied belangrijk. Dat kan bijvoorbeeld met een gezondheidseffectscreening (GES), aldus de GGD.

NGB – LOG Witveldweg
De GGD heeft in 2009 al een onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van het NGB op de omgeving. Het rapport is in september 2009 gepresenteerd. Het onderzoeksrapport van de GGD werd sterk bekritiseerd, onder andere door Behoud de Parel (zie het artikel daarover op deze site). Het onderzoeksrapport, alsmede een samenvatting daarvan, is onder andere naar de raad, de provincie en de fractievoorzitters van de Tweede Kamer gestuurd. In juli 2010 besloot de gemeenteraad af te zien van verder onderzoek door de GGD en aan te sluiten bij het toen net opgestarte landelijke onderzoek.

In juli 2011 stemde de gemeenteraad - met uitzondering van de SP-fractie - in met de start van de procedure voor de bouwvergunning en de projectbesluitprocedure voor het NGB. Daartoe werden wel een aantal voorwaarden geformuleerd. Mochten de resultaten van de luchtmetingen, zoals die bij Grubbenvorst gaan plaatsvinden (permanent meetpunt) en/of de resultaten uit het landelijke onderzoek daartoe aanleiding geven, dan behoudt de gemeente zich het recht voor om de in gang gezette procedure af te breken en de bouwvergunning te weigeren.

Nu het landelijk onderzoek er ligt en de projectbesluitprocedure voor het NGB is opgestart (ontwerpprojectbesluiten en ontwerp-bouwvergunningen hebben inmiddels ter inzage gelegen; hiertegen zijn zienswijzen - onder andere door Behoud de Parel - ingediend), is het volgens B&W "in het kader van een zorgvuldige afweging" van belang in te gaan op het aanbod van de GGD om het gemeentebestuur te adviseren ten aanzien van het aspect gezondheid in relatie tot de vergunningaanvragen van het NGB, een en ander tegen het licht van het landelijk rapport. Uitgangspunt hierbij is een lokale vertaling door de GGD van het RIVM-rapport naar de locatie NGB en de directe omgeving, inclusief de omliggende kernen Grubbenvorst, Lottum, Melderslo en Horst. Het uit te brengen advies dient antwoord te geven op de vraag of de komst van het NGB tot zodanige gezondheidsrisico's leidt in de directe omgeving en de omliggende kernen, dat vestiging van het NGB niet verantwoord is. De GGD dient hierbij op basis van de huidige inzichten op het gebied van de volksgezondheid te toetsen, met inachtneming van alle kennis die nu voorhanden is. Uiteindelijk moet dit leiden tot een advies op basis waarvan B&W en de gemeenteraad een standpunt kunnen bepalen met betrekking tot het al dan niet doorzetten van de vergunningsprocedure voor het NGB.