Onlangs publiceerde de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) een nieuwe visie op de toekomst van de agrarische sector in het land van Cuijk. Daarin stelt de ZLTO dat de boeren nieuwe vrienden moeten maken, waaronder de milieuvereniging. Daar ga ik graag op in, maar vooraf enkele opmerkingen.

Het visiestuk van het ZLTO heet “De boer is troef”. Naar ons weten zitten er vier boeren in het spel en niet iedere boer kan troef zijn. Wat ons betreft is dat even niet het geval voor de grootschalig georganiseerde intensieve veehouderij.Nog belangrijker is dat de kaarten steeds opnieuw worden geschud en dat is op dit moment wel heel actueel m.n in de brabantse provinciale politiek.

Nieuwe vrienden worden is misschien wel meteen heel erg ambtieus. Laten we kijken waar we elkaar kunnen vinden. Natuurlijk, met regelmaat hebben ZLTO en mileuvereniging met verhitte hoofden tegenover elkaar gestaan.Ieder overtuigd van eigen gelijk en van de halsstarrigheid van de ander.Dat heeft een discussie over waar wij gezamenlijke belangen zouden kunnen hebben niet verder gebracht.

Ondertussen is er een nieuwe situatie,waarmee zowel de milieuvereniging als ook de ZLTO te leven heeft.De bestemmingsplannen voor de landbouwontwikkelingsgebieden zijn of worden vastgesteld,er zijn geurverordeningen waar wij niet blij mee zijn, er zijn dierziekten met gevolgen voor de volksgezondheid en er was een burgerinitiatief die een bom legde onder het provinciale beleid m.b.t. de intensieve veehouderij.En vorige week namen de staten het besluit dat het aantal dieren niet mag groeien. Kortom: stof genoeg voor beide partijen om zich opnieuw te positioneren.

Onder het motto “samenwerken waar het kan en konfrontatie als het echt niet te vermijden is”, moet een nieuwe dialoog mogelijk zijn. Om maar een voorbeeld te noemen: ik kan mij niet voorstellen dat de ZLTO blij is met het feit dat hun producten vaak als klantenlokker worden gebruikt in de supermarkten. Melk en vlees als stuntartikel voor een prijs, waarvoor de boer het nauwelijks of niet kan maken.Dat moet bij ons samen een doorn in het oog zijn.Produceren tegen onmogelijke prijzen en daarnaast moeten investeren in allerlei maatregelen op het gebied van milieu en dierenwelzijn leidt o.i. tot de ondergang van de gezinsbedrijven en tot ongekende schaalvergroting.Op zo’n punt moeten wij elkaar kunnen vinden. Het is bekend: de milieubeweging verzet zich tegen het systeem van grootschalige intensieve veehouderij, waarin steeds meer dieren in een te grote concentratie worden gehouden en waarin geen enkele relatie bestaat tussen het aantal dieren en de beschikbare grond.Tegen een veehouderij die de mineralenbalans wereldwijd verstoort en waarin voederfabrikanten,slachterijen en grootwinkelbedrijven de dienst uitmaken.Natuurlijk weten wij ook wel dat we niet teruggaan naar het romantische gemengde bedrijf waarin varkens en kippen vrij rondscharrelden en kinderen in schilderachtige hooibergen speelden.Trouwens, voor wie was dat zo romantisch: voor de boer of voor de kiloknallerskopende burger.

Het is ook een feit dat de milieuvereniging wantrouwend staat tegenover het idee dat met technische maatregelen de problemen van de intensieve veehouderij kunnen worden opgelost.Als in het visiestuk staat dat door de grote nieuwe stallen de uitstoot per dier wordt teruggebracht dan moeten wij tegelijkertijd constateren dat door diezelfde grote nieuwe stallen er steeds meer dieren bijkomen,waardoor het milieurendement nihil is.Wij hebben respect voor de inzet en de vernieuwingsdrang op het gebied van mestverwerking, maar wij geloven nog steeds dat minder mest maken veel efficienter is. Voorkomen blijft gewoon beter. Ons insziens moeten wij samen op weg naar een veehouderij die over 25 jaar ook nog bestaansrecht in ons kleine land heeft. Een duurzame veehouderij dus.Het probleem daarbij is dat het begrip “duurzaam”nogal abstract is, en zolang we het abstract houden lijken we het wel met elkaar eens te zijn. We zullen het begrip moeten verhelderen en daar hebben wij elkaar voor nodig om niet later opnieuw echt tegenover elkaar te staan.En om maar meteen een voorzet te geven:duurzaam betekent in ieder geval dat wij integraal denken.Verschillende belangen moeten in balans zijn.De belangen van de natuur, eerlijke,dus hogere, prijzen voor de boer, geen druk op de volksgezondheid. Over de invulling valt met ons te praten.
Dus : als de ZLTO nieuwe vrienden zoekt nemen wij dat serieus.En als we dan misschien niet meteen vrienden worden, dan wellicht toch op zijn minst op een aantal concrete punten wel bondgenoten.

Bijvoorbeeld:
· Laten we ons samen hard maken naar de politiek om biologische lanbouw meer te ondersteunen
· Wij kunnen samen actie voeren naar de supermarkten om te stoppen met de kiloknallers en de boeren een hogere prijs voor beter vlees te geven.Een hogere vleesprijs is voor iedereen goed,vindt ook de Raad voor de Volksgezondheid in een pas versachenen rapport.
· Laten we samen Henk Bleker vragen om de natuurgelden niet te verlagen, maar te gebruiken om meer boeren te betalen voor beheer van de natuur.

Tot zover een aantal voorbeelden,maar ik maak me sterk dat de ZLTO er ook een aantal kan verzinnen en anders kunnen we dat samen wel. Wij denken graag mee.

Henk Teusink, voorzitter Milieuvereniging Land van Cuijk (www.mlvc.nl)