De schaalvergroting in de landbouw is onderschat. Dat leidt tot debatten over megastallen. Die Megastallen zijn op korte termijn niet zo’n probleem, zo staat in een advies van het College van Rijksadviseurs aan de ministers Cramer (Vrom) en Verburg (LNV). Voorlopig zijn ze nog wel in te passen in het landschap, met name in de voor intensieve veehouderij aangewezen landbouwontwikkelingsgebieden. Wel moeten ze mooier dan het aloude halfsteens bakstenen type met golfplaten dak. Het college adviseert een ontwerpwedstrijd. En stallen die groter zijn dan een familiebedrijf of meerdere verdiepingen tellen, kunnen beter naar een bedrijventerrein.
De discussie over megastallen dreigt uit te lopen op een botsing tussen de twee visies op het platteland, zo waarschuwen de rijksadviseurs. Agrarisch productiegebied versus recreatie, natuur en waterbeheer. Beide zijn economisch van betekenis, maar ze kunnen elkaar in de weg zitten. „Wij adviseren de dames ministers om te laten analyseren wanneer je recreanten wegjaagt door ’Westlandisering’, een aaneenschakeling van monocultuur”, aldus Dirk Sijmons, als rijksadviseur voor het landschap opsteller van het advies. „Nu al zijn er zo’n 180 megabedrijven, niet alleen in de varkenssector, maar ook melkvee en pluimvee. Als dit de standaard wordt in de dierhouderij, moet je weten wat je wilt.”
Bijna niemand heeft de schaalvergroting in de landbouw zien aankomen, stelt Sijmons. „De aantrekkende wereldmarkt leidt tot enorme investeringen in het landelijk gebied. Toen over de reconstructie van het platteland werd nagedacht, is geen rekening gehouden met dit konijn uit de hoge hoed van de economie. De absolute consequentie van deze schaalsprong is de varkensflat in Zaanstad, waarin de hele keten van voeraanvoer, mesterij, slachterij en afvoer van het vlees zou worden ondergebracht.”
Milieubeweging, politiek en zelfs Landbouworganisatie LTO vonden dat te ver gaan. „De emotionele gehechtheid aan het familiebedrijf houdt dergelijke innovatie tegen. Heel dubbel als je, zoals LTO, met de landbouw de bedrijfeconomische kant op wil.” De rijksadviseurs vinden dat nieuwe concepten juist moeten worden gestimuleerd.
(Bron: Trouw, Onno Havermans, 20-12-'07)