Den Haag – Staatssecretaris Sharon Dijksma van landbouw wil aanvullende maatregelen om de grondwaterkwaliteit in het zuidelijk zand- en lössgebied te verbeteren.Voor het gebied in Oost-Brabant en Noord- en Midden-Limburg worden aanvullende maatregelen getroffen om de mineralenefficiëntie te verbeteren.

Dijksma wil het gebruik van bewerkte dierlijke mest met een hogere stikstofwerking stimuleren door verhoging van de wettelijke werkingscoëffciënt voor onbewerkte varkensdrijfmest. Hierdoor wordt gebruik van drijfmest minder aantrekkelijk. Ook wordt gedacht aan vermindering van de stikstofverliezen door afvoer van stikstofrijke gewasresten zoals bietenblad. De regels, die nog verder uitgewerkt moeten worden, zullen in 2014 of 2015 van kracht worden.

Door het mestbeleid en de nitraatrichtlijn is de waterkwaliteit in Nederland sterk verbeterd. In het zuidelijk zand- en lössgebied wordt de norm van 50 milligram nitraat per liter grondwater echter nog overschreden. Ook op een diepte van 5 tot 15 meter wordt de norm nog overschreden. Op ongeveer de helft van de meetlocaties voldoet het oppervlaktewater ook niet aan de lokale kwaliteitsnormen. Generieke maatregelen voor heel Nederland zijn volgens het ministerie niet genoeg om de regionale problemen op te lossen.

Dat schrijft het ministerie in een brief aan de Tweede Kamer over haar inzet voor het vijfde actieprogramma Nitraatrichtlijn, van 2014 tot en met 2017. Nederland wil opnieuw derogatie aanvragen om meer dan de Europese norm van 170 kilo stikstof uit dierlijke mest per hectare te mogen gebruiken. De derogatie voorkomt volgens Dijksma onnodige kosten voor mestafzet van 67 miljoen kilo stikstof uit dierlijke mest en de aanvoer van kunstmest om deze mest te vervangen. Daarnaast wil Nederland de waardering van de fosfaattoestand van de bodem actualiseren, met daarbij de beschikbaarheid van het fosfaat voor de plant. Ook moeten bij bijzondere weersomstandigheden afgeweken kunnen worden van de normaal geldende gebruiksnormen en –voorschriften en reparatiebemesting moet mogelijk worden. De stikstofgebruiksnormen voor enkele gewassen, zoals gras op klei, wordt verhoogd naar het bemestingsadvies.

Het ministerie steunt de inzet van de sector zelf om de waterkwaliteit te verbeteren, zoals het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer van LTO en de Unie van Waterschappen. Dijksma kijkt in hoeverre dit soort projecten gefaciliteerd kunnen worden in het kader van het Europese landbouwbeleid. Daarnaast wil het ministerie de sector stimuleren om praktijkproeven te gaan doen naar de gevolgen in de akkerbouw van het gebruik van bewerkte mest in plaats van onbewerkte mest en naar de Kringloopwijzer in de melkveehouderij, waarbij bedrijfsspecifiek fosfaat wordt toegediend op basis van de gewasonttrekking.

Nieuwe mestwet
Ondertussen heeft de regering een wetsvoorstel voor een nieuwe mestwet op 1 mei 2013 naar de Raad van State gezonden met daarbij het verzoek om het voorstel met spoed te behandelen. Nadat de Raad van State een advies heeft verstrekt, moet het wetsvoorstel door de Tweede Kamer en vervolgens nog door de Eerste Kamer worden behandeld. Dat zal pas na het zomerreces gebeuren, zo is de verwachting.

Verwerkingsovereenkomsten
Zodra de gewijzigde Meststoffenwet van kracht is, zijn veehouderijbedrijven verplicht om een deel van hun mestoverschot te verwerken. Deze verplichting geldt wanneer uit berekening blijkt dat er minimaal 100 kilo fosfaat verwerkt moet worden. Om aan de nieuwe Mestwet te voldoen, zullen deze bedrijven een mestverwerkingsovereenkomst moeten afsluiten. Hierin staat onder meer om wat voor soort mest het gaat, de samenstelling, enz. De afgesloten contracten worden geregistreerd door de Dienst Regelingen.

Een veehouder kan er ook voor kiezen om een vervangende verwerkingsovereenkomst af te sluiten. In dat geval wordt het mestoverschot verwerkt door een andere veehouder. Die is dan verantwoordelijk voor het verwerken van de mest. Vervangende verwerkingsovereenkomst mogen alleen afgesloten worden tussen bedrijven met dezelfde mestsoort. Dus tussen twee pluimveehouders, twee varkenshouders, enz. Ook deze schriftelijke afspraken worden door de Dienst Regelingen bijgehouden.

(Bron: Boerderij, Mariska Vermaas, 13 mei 2013 en website "Knak de worst", 8 mei 2013)