Behoud de Parel heeft beroep aangetekend  tegen de vergunning voor de eerste ‘gigastal’ van Nederland, te bouwen in het Limburgse Grubbenvorst. Ook de landelijke organisatie Wakker Dier is naar de rechter gestapt. Een eerder afgegeven vergunning werd in 2013 door de Raad van State vernietigd. Het grootste veebedrijf in oprichting wil 1,2 miljoen plofkippen en 35.000 varkens gaan houden. Het bedrijf in Grubbenvorst wordt daarmee meer dan tien maal groter dan de grens waarboven sprake is van een megastal.

Wakker Dier wijst er in een persbericht op dat de plofkippen worden vetgemest op lopende banden die elke zes weken worden afgedraaid naar de naastgelegen slachterij. Oud-staatssecretaris Bleker noemde dergelijke grote stallen ‘excessen’. Ook staatssecretaris Dijksma gaf in een kamerdebat over de stal in Grubbenvorst  afgelopen januari nog aan ‘geen verdere intensivering van de veehouderij’ te willen. Ondertussen laat een verbod op de bouw van megastallen op zich wachten. Eerder ontstond al ophef nadat uit onderzoek van Wakker Dier was gebleken dat het bedrijf diverse subsidies met een totaal van minimaal €2,1 miljoen toegezegd had gekregen.
 
Giga dierenleed
De dieren komen er in de geplande gigastal bekaaid vanaf. Supermarkten zullen het vlees zelfs weigeren vanwege de dieronvriendelijkheid. De varkens worden zo dieronvriendelijk gehouden dat het vlees uiteindelijk niet eens voldoet aan de minimale normen die alle  supermarkten vanaf deze zomer gaan stellen aan hun goedkoopste varkensvlees – één Beter Leven ster. Ook bij de kippen loopt de gigastal hopeloos achter bij de maatschappelijke wensen. De kippen zijn de bekende plofkippen waarvan veel A-merken en de supermarkten al hebben aangegeven vanaf te willen vanwege het dierenleed. Ze zitten opeengestapeld met circa twintig kippen op een vierkante meter, drie etages hoog op lopende banden. Elke zes weken worden de lopende banden afgedraaid richting slachterij, waarna ze weer opnieuw gevuld worden. De moederdieren zullen zelfs nog in kooien worden gehouden, een situatie waar de politiek juist vanaf wil. Het bedrijf zal dan ook waarschijnlijk haar vlees alleen in het buitenland kunnen verkopen.
 
‘Bleker-grens’
Wakker Dier is verontwaardigd dat de Provincie een vergunning heeft verleend en dat het kabinet hier geen stokje voor heeft gestoken. Oud-staatsecretaris Bleker sprak in 2012 nog het voornemen uit om megastallen voor meer dan 10.000 varkens of 240.000 kippen te verbieden. Hij schoof het besluit hiertoe echter door naar een volgend kabinet. De gigastal wordt zeven tot tien keer groter dan deze ‘Bleker-grens’. Volgens de gebruikelijke definitie van megastallen is de gigastal zelfs elf keer groter. Doordat het verbod op de bouw van megastallen nooit gerealiseerd is, groeit het aantal megastallen in Nederland de laatste jaren snel. Er zijn al honderden megastallen in Nederland gebouwd. Het bedrijf in grubbenvorst zou de eerste zijn die meer dan tien keer de grens van een megastal overschrijdt. Om die reden noemt Wakker Dier dit bedrijf de eerste gigastal.
 
Meerdere vergunningen
De milieuvergunning voor deze eerste gigastal van Nederland is in twee vergunningtrajecten verdeeld: één voor de varkens en één voor de kippen. De provincie Limburg heeft in december de vergunning voor het kippendeel van het gigabedrijf verleend waartegen Wakker Dier en anderen nu bij de rechtbank beroep aantekenen. De rechtbank zal waarschijnlijk in een half jaar tot een jaar beoordelen of de vergunning terecht verleend is. Tegen de eerder afgegeven vergunning voor het varkensdeel voor 35.000 varkens is in 2014 al beroep aangetekend. Eind maart zal bij de Raad van State een rechtszitting zijn tegen deze ‘varkens’-vergunning. Bovengenoemde twee vergunningen volgen op een besluit van de Raad van State in 2013 waarbij eerder afgegeven vergunningen voor deze gigastal werden vernietigd.
Rechters vernietigen vaker vergunningen voor uitbreidingen van veebedrijven na beroepszaken van Wakker Dier en milieu-organisaties. Regionale overheden blijken vaak te gretig vergunningen af te geven voor uitbreidingen van vee-industrie. Meestal is sprake van strijd met de milieuwetgeving dan wel overschrijding van de maximale normen voor hinder en overlast die de omwonenden mogen ondervinden.
 
Boeronvriendelijk
De gigastal dwarsboomt ook de door vrijwel iedereen noodzakelijk geachte omslag naar een diervriendelijkere en duurzamere landbouw. Zowel door de Commissie Van Doorn als in de Dialoog Megastallen werd onomwonden geconcludeerd dat grootschalige industriële veehouderij geen toekomst heeft in Nederland. Het is maatschappelijk niet geaccepteerd en evengoed economisch niet rendabel met het oog op de toekomst. Landbouworganisaties onderschrijven in algemeenheid deze visie. De aangevraagde gigastal past in het geheel niet in deze breed gewenste ontwikkeling. Gezien de urgentie van de omslag op het gebied van dierenwelzijn, milieu en landbouwbelang, is de geplande gigastal ook een klap in het gezicht van de veehouders die wel een omslag willen maken. Energie moet juist gestoken worden in een diervriendelijker veesector, in plaats van verdere industrialisering en verwijdering van de maatschappij. Een nieuwe schandpaal voor de veesector past daar niet in.

(Zie ook opinieartikel Henri Haenen op Dichtbij.nl)