Rond veehouderijen wonen minder mensen met astma en COPD. Maar COPD-patiënten die in de buurt van veehouderijen wonen, hebben vaker problemen van de luchtwegen dan mensen met COPD die ergens anders wonen. Dit blijkt uit de eerste resultaten van het onderzoek ‘Veehouderij en gezondheid van omwonenden’. Hiermee worden bevindingen uit het in 2011 uitgevoerde IVG-onderzoek bevestigd (lees hier het artikel over dat eerdere onderzoek). Het huidige onderzoek van het RIVM vindt plaats in samenwerking met IRAS, NIVEL en WUR.

Minder astma 

Zowel uit de gegevens van huisartsen als uit de zelfgerapporteerde luchtwegklachten blijkt dat in de nabije omgeving van veehouderijen minder astma voorkomt dan op grotere afstand. De oorzaak hiervan is nog onduidelijk. Mogelijk geeft de voortdurende blootstelling aan stoffen van veehouderijen bescherming tegen het ontstaan van deze ziekte. Een andere optie is dat mensen met astma zijn verhuisd naar een andere woonomgeving. In een vervolgonderzoek gaan de onderzoekers de verschillende opties na.

Meer klachten bij COPD-patiënten 

Bij COPD is er sprake van permanente beschadiging van de luchtwegen, meestal veroorzaakt door sigarettenrook of blootstelling aan chemische stoffen. Waarom mensen die in de buurt van een veehouderij wonen minder vaak COPD hebben is niet duidelijk. Mensen met COPD die bij veehouderijen wonen hebben echter vaker luchtwegproblemen zoals luchtweginfecties of een piepende ademhaling. Het verband wordt sterker als er meer veehouderijen zijn in de woonomgeving. Mogelijk zijn zij gevoelig voor de stoffen afkomstig uit de veehouderij en raken hun luchtwegen eerder geïrriteerd.

Onderzoek 

De resultaten zijn afkomstig van een deelonderzoek waarbij op verschillende manieren is gekeken naar luchtwegklachten van mensen die in de buurt van veehouderijen wonen. Enerzijds hebben de onderzoekers informatie van huisartsen in Zuidoost-Brabant en Noord-Limburg van ongeveer 110.000 patiënten geanalyseerd. Daarnaast hebben 15.000 mensen in deze regio zelf een vragenlijst ingevuld waarin zij konden aangeven welke luchtwegklachten zij hebben en welke medicijnen zij daarvoor gebruiken. Dit zijn afgeronde deelonderzoeken.

Vervolg van het onderzoek 

In het onderzoek gaan de onderzoekers na of naast astma en COPD ook een aantal andere gezondheidsproblemen gerelateerd is aan veehouderijen. Bijvoorbeeld longontsteking en ziekten die van dier naar mens overdraagbaar zijn. Hier doen ongeveer 2500 mensen aan mee. Zij hebben een vragenlijst ingevuld, hun bloed wordt onderzocht en men heeft onder andere een longfunctietest gedaan. Daarnaast worden er luchtmetingen gedaan in de woonomgeving van de deelnemers om te onderzoeken waar men aan blootgesteld wordt. Deze onderdelen lopen nog en de resultaten worden in 2016 verwacht. Het onderzoek is een samenwerking tussen het RIVM, IRAS, NIVEL en WUR.