Gemeenten kunnen naar verwachting binnen enkele weken veehouders extra gezondheids- en duurzaamheidseisen opleggen. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) probeert dat te regelen in een Algemene maatregel van Bestuur (AmvB). Die ligt op dit moment voor advies bij de Raad van State.

Streep door bestemmingsplan
Diezelfde Raad van State zette onlangs een streep door een bestemmingsplan van de gemeente Reusel-De Mierden, daarover berichtte vakblad De Boerderij. De veerijke gemeente had in een bestemmingsplan voor uitbreidingsplannen gedetailleerde eisen gesteld aan bijvoorbeeld ammoniakemissie, brandveiligheid, diergezondheid, dierenwelzijn, energie en fijnstof. Die thema’s zijn niet ruimtelijk relevant en te gedetailleerd, aldus de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Deze werkwijze is in strijd met een goede ruimtelijke ordening, aldus de uitspraak.

Brabantse zorgvuldigheidsscore veehouderij
De gemeente had die eisen niet zelf bedacht. Ze komen voort uit de Brabantse zorgvuldigheidsscore veehouderij (BZV), een provinciaal beoordelingsinstrument voor veehouderijbedrijven. Ook Groningen werkt met een dergelijk instrument (het Groninger Verdienmodel), Gelderland wil het graag ontwikkelen. Het ministerie ondersteunt dergelijke instrumenten, omdat ze de ontwikkeling naar een zorgvuldige veehouderij stimuleren. De BZV bevat maatregelen die de fysieke leefomgeving, bedrijfshygiëne, -certificering, volksgezondheid, diergezondheid, dierenwelzijn en innovatie moeten verbeteren, aldus I&M. Pas als op een aantal van deze gebieden maatregelen worden genomen, mag een veebedrijf uitbreiden. Het is aan de ondernemer om te bepalen welke gebieden (en maatregelen) dat zijn.

Straks in Omgevingswet, nu tijdelijk in CHW geregeld
Voor veedichte provincies en gemeenten die op deze manier de leefomgeving willen verbeteren is het heel vervelend dat zij worden teruggefloten, zegt woordvoerster Anne van Pinxteren namens het ministerie van I&M. ‘In de Omgevingswet wordt dat straks verankerd; tot die tijd willen we via een AmvB regelen dat provincies in hun Verordeningen Ruimte ook duurzaamheids- en gezondheidsregels kunnen stellen aan de inhoud van bestemmingsplannen.’ De Brabantse Zorgvuldigheidsscore moet dus vast beleid worden, meent I&M. Deze ‘tussenoplossing’ wordt nu ondergebracht in de Crisis- en Herstelwet (CHW), en gaat straks op in de Omgevingswet, zegt Van Pinxteren. Het CHW-voorstel bevat overigens ook mogelijkheden om bij bestaande bedrijven maatregelen voor te schrijven ter vermindering van de uitstoot van fijn stof en geurhinder, meldt het ministerie.

Gemeenten met aanvragen: even wachten
I&M verwacht komende maand een reactie van de Raad van State en hoopt dat de maatregel begin maart in kan gaan. Gemeenten die nu aanvragen in behandeling moeten nemen, doen er goed aan om daarop te wachten, zegt Van Pinxteren. ‘En voor gemeenten die bij de Raad van State vastliepen met hun bestemmingsplan, kan het zinvol zijn om onder de nieuwe wetgeving hun plan nogmaals aan te kaarten.’

Geen overlap met Wet dieraantallen
Gelijktijdig loopt bij het ministerie van Economische Zaken een Wetsvoorstel dieraantallen en volksgezondheid, dat gemeenten en provincies de mogelijkheid geeft om grenzen te stellen aan het aantal dieren in veehouderijen op hun grondgebied. Critici vrezen dat er wellicht gaten vallen tussen de verschillende regelingen en pleiten ervoor alles in de Omgevingswet te regelen. Volgens de woordvoerster van I&M is er in elk geval geen sprake van overlap: ‘Het voorstel tot wijziging van de Wet dieraantallen gaat niet over aspecten als fijnstof en geurhinder. En het bevat geen maatregelen om risico’s en overlast te verminderen.’

(Bron: Binnenlands Bestuur 30 januari 2015, auteur: Saskia Buitelaar)