Uit een door minister Donner geheim gehouden rapport ‘Inventarisatie Milieucriminaliteit’ van de Landelijke Recherche (KLPD) blijkt dat de georganiseerde milieucriminaliteit, met name in de veesector, groot is en de aandacht van politiek en politie hiervoor gering. Wakker Dier heeft het vertrouwelijke rapport in handen gekregen en maakt het vandaag openbaar op haar website www.wakkerdier.nl. Directeur Marianne Thieme: “Wij zien het als onze maatschappelijke taak om de discussie, die minister Donner kennelijk niet publiekelijk wil voeren, toch gevoerd te krijgen.” De veesector brengt mens, dier en milieu keer op keer in gevaar met verboden hormonen, BSE en schadelijke antibiotica. Volgens de Algemene Inspectiedienst is “de varkenssector de grootste afvalverwerkende industrie in Nederland”. Slachtafval, extracten uit dierhuiden, visafval en afvalstoffen uit de chemische en farmaceutische industrie worden op grote schaal in het veevoeder gemengd. Illegale menging in veevoer van gevaarlijke en giftige afvalstoffen lijken op grote schaal een “structureel” en “georganiseerd” karakter te hebben dat tot op de dag van vandaag doorgaat. Daarnaast constateert de Recherche dat de bestuurlijke integriteit structureel gevaar loopt waarbij corrumperende handelingen voortvloeien uit “de verwevenheid van de veehouderijsector met de politiek”. Adequate bestrijding van de illegale handel in besmet veevoer wordt tegengewerkt door een “zeer summiere handhaving, geringe pakkans en lage strafmaat.” Desondanks subsidieert de overheid reclamecampagnes van de veesector zoals ‘effe checken’ waarin juist wordt gesuggereerd alsof alles veilig is en zorgvuldig wordt gecontroleerd. In meer dan de helft van de onderzochte milieumisdrijven is er sprake van corrumperende handelingen. De uitgelekte voedselschandalen in de veehouderij zijn volgens het rapport slechts het topje van de ijsberg. Wakker Dier vindt een openbaar parlementair onderzoek noodzakelijk om een einde te maken aan de misstanden waarmee de huidige veesector de gezondheid en het welzijn van mens, dier en milieu in gevaar brengt (voor het rapport, zie bijlage).

Het rapport inventariseert diverse vormen van zware milieucriminaliteit waaronder de MPA-affaire uit 2002 waar op grote schaal veevoeder aan varkens is verstrekt met verboden hormonen afkomstig uit gevaarlijk afval bij de vervaardiging van anticonceptiepillen (groeihormoon MPA en een voortplantingshormoon). Doodgeboren biggen en onvruchtbaar geworden zeugen brachten het gebruik van deze ook voor consumenten zéér schadelijke stoffen bij toeval aan het licht. 50.000 Varkens werden vernietigd. Vervuilde en gevaarlijke eindproducten in de vorm van sauzen werden maar ten dele achterhaald, deels kwamen ze op de consumentenmarkt zonder dat de overheid de consument daarvoor waarschuwde. Uit persuitingen blijkt dat de toenmalige Minister, de Voedsel en Waren-Autoriteit en de sector verzekerden dat alles onder controle was en er geen enkel gevaar voor de volksgezondheid dreigde. De consument werd niet gewaarschuwd voor de besmette sauzen. De veehouderij veroorzaakt crisis na crisis en valt daarmee van het ene voedselschandaal in het andere. Naast de grote dierziektes varkenspest en vogelpest en de massale overtredingen van dierenwelzijnswetgeving, is het veevoer vaak de oorzaak van schandalen. BSE veroorzaakt al sinds 1997 grote problemen en lijkt nu ook op geiten overgeslagen. De oorzaak ligt in de verwerking van slachtafval in veevoer voor herbivoren als rundvee, schapen en geiten. In 2002 veroorzaakte de verwerking van vergiftigde suikerstroop in veevoer een voederschandaal (de MPA-affaire). Afvalolie die verwerkt werd in kippenvoer was in 1999 de vorm van dioxinebesmetting. In februari 2003 werd dioxine ontdekt in veevoer dat onder honderden bedrijven was verspreid. Onderzoek van de consumentenbond heeft uitgewezen dat er alle aanleiding zou zijn voor diepgravend justitieel onderzoek naar de kippensector die jaarlijks verantwoordelijk is voor 150.000 salmonella- en campylobactervergiftigingen, waar elk jaar volgens conservatieve schattingen tenminste 100 mensen aan overlijden. De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt al tijden voor een mogelijke grieppandemie die miljoenen mensen het leven kan kosten. Het gevaar wordt veroorzaakt door de vogelpest in de intensieve kippensector. Persvragen: mr. Marianne Thieme, directeur: 020-4604210 Bijlage (gehele rapport via menubalk bio-industrie - rapporten): enkele citaten uit het onderzoek: - (blz58): ’de MPA-affaire is slechts 1 van de vele voorbeelden van de malversaties in de productie van en handel in veevoeder. Er zijn aanwijzingen dat ernstige overtredingen van de diervoederwetgeving nog steeds plaatsvinden en een structureel karakter lijken te hebben. Medewerkers van de AID duiden de varkenssector aan als de grootste afvalverwerker van Nederland.’ - (blz58): ’Gezien de verwevenheid van de veehouderijsector met de politiek, en de grote invloed die op de politiek wordt uitgeoefend, bestaat bovendien het risico dat de bestuurlijke integriteit wordt aangetast.’ - (blz58): ’het wegmengen van afvalstoffen in veevoeder is bijzonder lucratief’ - (blz59): ’ook is er voldoende aanleiding om nader onderzoek te doen naar het vóórkomen van georganiseerde criminaliteit in de diervoederketen.’ - (11): het is voorgekomen dat een zaak niet werd overgedragen vanwege capaciteitsproblemen en prioriteitsverschillen. 3 onderzochte gevallen werden wel overgedragen maar bleven op de plank liggen. - (15) over afvalverwijderingsketen: ’Valsheid in geschrifte en fraude zijn dan ook meer regel dan uitzondering’ - (18): ’de omvang van de milieucriminaliteit is moeilijk te bepalen in verband met de aanwezigheid van een groot ’dark nummer’ en een onduidelijke wetgeving.’ - (21) over de onderzochte zaken: ’in bijna 80% van de gevallen is sprake ... van meerdere strafbare feiten op structurele basis.’ - (21): ’het is opvallend dat in 54% van de gewogen zaken ... sprake is van aantasting van de bestuurlijke integriteit.’ - (23-24): ’De verontreinigingen van veevoeders met afvalstoffen uit de diergeneesmiddelenproductie vormen een bedreiging voor de voedselketen en voor de agrarische sector. ... Het staat niet vast of strafrechtelijke interventie tegen een van de actoren de afvalstroom heeft doen ophouden.’ - (27): ’uit de onderzochte 43 zaken bleek dat met name sprake is van organisatiecriminaliteit en ’ketencriminaliteit’. Er kan aangenomen worden dat bedrijven vanuit een geldelijk -gewin-oogmerk milieudelicten plegen. Tevens bleek het gerechtvaardigd te stellen dat een en ander wordt ’gestimuleerd’ door een uitstekende gelegenheidsstructuur in de vorm van een beperkte handhaving en onduidelijke milieuwetgeving en beleid.’ - (29): ’Op deze wijze worden de bedrijven die zich strikt aan de milieuwetgeving houden beroofd van hun (goede) concurrentiepositie en hierdoor min of meer genoodzaakt om zich van dezelfde malafide praktijk te bedienen om te overleven.’ - (30): ’de omstandigheid dat de (bestuurlijke) handhaving zeer summier, de pakkans gering en de strafmaat laag is, leiden ertoe dat de omvang van grijze milieucriminaliteit zeer omvangrijk kan zijn.’